چرا مرجانها در شفق شامگاهی تخم ریزی می کنند؟
ابراز عشق وقتی که شما را با چیزی مثل سمنت (سیمان) به کف دریا چسبانده باشند کمی مشکل می شود. شاید به همین خاطر باشد که پولیپ ها (جانوران بسیار کوچکی که مرجان ها از یکجا شدن اسکلت این حیوانات بوجود می آیند) هیچ گاه از طریقِ جفت گیری تولید مثل نمی کنند. بجای آن پولیپ ها ملیون ها (میلیون) تخم و اسپرم خود را در آب دریا رها می سازند. بعد از این کار این مواد به سطح آب می آیند، با هم برخورد کرده، نطفه بسته شده و زالوهای ایجاد شده به مسیر خود برای رشد و ایجاد مرجان های نو ادامه می دهند.
عکس USFWS Pacific
پولیپ ها شاید در گزینش زوج خود انتخابی نداشته باشند ولی بسیار پای بند وقت هستند. پولیپ های موجود در جزایر مرجانی تخم های خود را بشکل فواره ای، بصورت همزمان و تنظیم شده رها می سازند. این کار گاهی وقت ها فقط یک شب در سال، و یا چند شب متوالی در یک سال انجام می شود. این کار تنها در شامگاهان و بعد از نشست خورشید آنهم وقتی که ماه کامل باشد انجام می شود. دانشمندان حالا در این تلاش هستند تا جواب این همه هماهنگی اسرار آمیز را پیدا کنند.
از آنجایی که پولیپ ها جهاز عصبی (سیستم عصبی) مرکزی ندارند، دانشمندان جوابی برای اینکه پولیپ ها چگونه می توانند تخم ریزی خود را با این هماهنگی انجام دهند نداشتند. یک پولیپ معمولن (معمولاً) روزی که در آن ماه کامل است را انتخاب می نماید و در شفق شامگاهی آن روز برای چیزی حدود 20 دقیقه تخم ریزی می کند. هر چند که دانشمندان هنوز به توافق جامعی دربارۀ اینکه مرجان ها چگونه ماه تخم ریزی خود را انتخاب می کنند نرسیده اند، الیسون سویینی، زیست شناس تکاملی (بیولوجست تکاملی) دانشگاه سانتا باربارای کالیفرنیا پرسش کوتاه تری دارد: مرجان ها چگونه لحظۀ دقیق آزاد سازی تخم های خود را انتخاب می کنند؟
سویینی گمان بر این دارد که شاید تغییر طیف رنگی نور در شامگاهان (که از رنگ سرخ به طیف رنگ آبی تغییر می کند) چراغ سبزِ انجام این کار را به مرجان ها بدهد. در روزهای قبل از تکمیل قرصِ ماه، ماه را میتوان قبل از نشستِ آفتاب در آسمان دید. حضور ماه در چنین شبهایی باعث انعکاس نور سرخ خورشید به زمین می شود، و این کار باعث سرخ رنگ تر شدن آسمان می گردد. وقتی که قرص ماه کامل می شود، خورشید قبل از برآمدن ماه شروع به نشستن می کند، در چنین روزهایی نبودن ماه در آسمان به معنای منعکس نشدن نور سرخ خورشید است و به همین خاطر شفق کمی آبی رنگ تر می شود.
در ماه آگست سال 2009 سویینی برای آزمایش نظریه اش تیمی از دانشگاه سانتا باربارا و دانشگاه دووک را با خود به جزایر ویرجین برد. آنها ابتدا برای شش روز شروع به نظارۀ یک نوع مرجان بنام الخورن(یک مرجان دریایی کارائیب) در شامگاهان کردند. نظارت در زمانی صورت گرفت که تیم حدس زده بود مرجان تخم و اسپرم ریزی می کند. یک کابل نوری نیز در عمق 2.5 متری که محل زندگی این مرجان است از یک طیف سنج آویزان شده بود. پژوهشگران تغییر رنگ اقیانوس را در هر شامگاه یادداشت می نموند. این تغییرات تناسب هماهنگی با رنگ آسمان داشت. مرجان ها در شبهایی که نور آبی طیف گسترده تری را پوشش می داد تخم ریزی کردند: شبهای سوم و چهارم بعد از ماه کامل، بین ساعات 9:20 و 9:50 شب.
الخورن
سویینی، که تیمش یافته های جدید را ماه فبروری در ژورنال زیست آزمایشگاهی به چاپ رسانده، بر این عقیده است که مرجان الخورن، همانند خارپوست های دریایی، تغییر نور را با استفاده از پوست خود احساس می کنند (خارپوست دریایی نیز تولید مثل را با استفاده از دورانِ ماه تنظیم می کند). پوستِ مرجان ها گیرنده های نوری همانند گیرنده های شبکیه چشم انسان دارد. ولی سویینی هنوز جوابی برای اینکه چرا مرجان ها نور آبی را برای تولید مثل برگزیده اند ندارد. ولی آنچه مشخص شده است این می باشد که هر گاه نور آبی به اندازۀ کافی به این گیرنده ها می رسد، این گیرنده ها دستور رها سازی تخم و اسپرم ها را صادر می کنند.
منبع: ساینتفیک امریکن، ماه می 2011، صفحه 18
اتصال: http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=coral-in-love
نویسنده: ربکا کوفی
ترجمه: نعیم عزیزیان
واژه ها: Coral, reef, polyps, hue, Alison Sweene, UCSB, Duke Univ. spectrometer, Journal of Experimental Biology, Elkhorn, Sea Urchin
