شاید چنین به نظر رسد که تنها مواد مخدر قوی علایم ترک اعتیاد و میل شدید داشته باشند. اما روانشناسان همین علایم اعتیاد را در افرادی که از تلفن هوشمند یا تبلت استفاده میکنند نیز ملاحظه میکنند.
هر چه ورود آیپد به خانهها بیشتر شود، کودکان بیشتری به دام این اعتیاد میافتند. در اپریل/آوریل ۲۰۱۳ خبرنگاران از کودک ۴ سالهیی گزارش تهیه کردند که برای ترک اعتیادش به آیپد به دیدن مشاور نیاز پیدا کرد.
تشخیص اعتیاد کودکی ۴ ساله خبر از وجود گستردهتر این معضل میدهد. اورِن آمیتیی روانشناسی از تورنتو میگوید، شاید تشخیص اعتیاد در یک کودک چهار ساله در ابتدا کمی مبالغه آمیز به نظر برسد، ولی «با آنچه که در مورد اعتیاد یاد میگیریم میتوان گفت افراد میتوانند به آیپد معتاد شوند.»
دستور عمل تشخیص و آمار اختلالات روانی پنجم DSM-5 که به «دایره المعارف» روانپزشکان معروف است به طور رسمی بازیهای اینترنتی را به فهرست اختلالات نیفزوده اما به عنوان یک گزینه برای نسخهی بعدی خود مورد بررسی قرار داده است. به گفتهی آمیتی با جمع آوری اطلاعات بیشتر، اعتیاد به آی پد، تلفن هوشمند یا دیگر دستگاهها نیز می توانند به عنوان اختلال در نظر گرفته شوند.
در اینجا هفت نشانهی اعتیاد از نشانههای جسمانی گرفته تا عدم برقراری ارتباط با دنیای بیرون که نشاندهندهی اعتیاد کودکان به آی پد می باشد را می آوریم.
۱ – ترک
ترک هرویین و الکل موجب سردرد و لرزه میشود. اعتیاد به وسایل الکترونیکی نیز با علایم ترک جسمانی همراه است. محققان در تحقیقی در سال ۲۰۱۱ از ۱۰۰۰ دانشجوی کالج در سراسر دنیا خواستند ۲۴ ساعت از تلفن هوشمند، دیگر دستگاههای موبایل یا اینترنت استفاده نکنند. بسیاری از دانشجویان علایمی چون اضطراب و افسردگی گزارش کردند و حتی یک دانشجوی ناشناس گفت هوس شدید به استفاده از تلفن موجب خارش شدید در او شد.
در صورتیکه کودکتان پس از منع استفاده از آیپد، عصبی، مضطرب یا ناراحت است، وابستگی ناسالمی به آی پد پیدا کرده است.
۲ – کم شدن حساسیت
همانطور که معتادان به هرویین به مرور زمان به مقدار بیشتر و بیشتری از مواد مخدر نیاز دارند تا به ارضا رسند، مصرف کنندهگان آیپد نیز رفته رفته به زمان بیشتری برای احساس رضایت احتیاج پیدا میکنند.
آمیتی می گوید «کودکانی که با ۱۰ دقیقه خوشحال می شدند حالا به یک، دو یا سه ساعت نیاز دارند.»
در صورتیکه ۲۰ دقیقه بازی با بازیهای کامپیوتری دیگر برای خوشحال شدن کودکتان کافی نیست، این میتواند نشانهی اعتیاد باشد.
۳- نبودِ علاقه
درصورتیکه کودک قبلا عاشق فوتبال، سر به سر گذاشتن برادر یا بالا رفتن از درخت بود و حالا علاقهیی به این فعالیتها ندارد و در عوض ترجیح می دهد ساعتها بازی کامپیوتری انجام دهد، چنین تغییری می تواند نشانهی معضل باشد. ترجیح دادن گاه به گاه آی پد به فعالیتهای دیگر مشکل ساز نیست؛ بلکه اگر ترجیح اینگونه دستگاهها به هر فعالیت دیگری بسیار شدید باشد، این علاقه شدید نشانهی اعتیاد است.
۴ – عدم کنترل
معتادان قادر به کنترل مصرفِ خود نیستند. هرچند کودک ۴ ساله درکی از کنترل ندارد، درصورتیکه والدین نتوانند تبلت را بدون ایجاد جنجالی بزرگ از کودک دور کنند، کودک دارای مشکل است.
به گفته آمیتی والدین کودک باید قادر به تعیین محدودیت باشند و بدخویی کودک به تنهایی نشانهی اعتیاد نمیباشد.
آیا کودکتان را در حالیکه زیر میز آشپزخانه روی صفحهیی نورانی قوز کرده و مشغول بازیِ مورد علاقه اش است پیدا کردید؟ بله؟ زنگ خطر دیگری که نشانهی اعتیاد میباشد، دروغ گفتن کودک در مورد استفاده از آیپد، بردن مخفیانهی آیپد به اتاق خواب، استفادهی یواشکی/مخفی از آن، یا فریب دادن افراد خانواده برای استفادهی بیشتر است.
۶ – عدم توانایی در کنار آمدن با مشکلات
معمولا معتادان برای فرار از احساسات یا روحیهی منفی به ماده یا فعالیتی متوسل می شوند.
آمیتی می گوید «سکس، مواد مخدر یا قمار گزینههای دیگری برای معتاد هستند تا با احساساتی که نمی توانند کنترل کنند کنار آیند.»
کودکانی که از آیپد استفاده می کنند تا از ناراحتی، احساسات استرسزا یا منفی پرهیز نمایند، مشکل دارند. به طور مثال اگر کودکتان همیشه پس از دعوا با خواهر، برادر یا یکی از والدین سمت آی پد می رود، او به جای مواجه با احساسات منفی به آیپد پناه میبرد.
۷ – از دست دادن فرصتها
از دست دادن روابط اجتماعی، موفق نبودن در مدرسه یا کارایی پایین در محل کار از نشانههای اعتیاد است. هر چند کودکان در نتیجهی بازی زیاد با کامپیوتر، بهترین موقعیت شغلی را بخاطر سن پایین خود از دست نمی دهند، ممکن است دوستانشان را از دست دهند و نمرههای پایینی در مدرسه کسب نمایند.
آمیتی می افزاید «موضوع آنست که از دنیای اطراف خود فاصله می گیرند.»
عادی یا غیر عادی؟
لازم به ذکر است کودکانی که از نظر روانی سالم هستند به خصوص در ردهی سنی پایینتر برای شرکت در هر فعالیت تازه کمی وسواس نشان میدهند.
آمیتی می گوید «زمانیکه کودک شروع به یادگیری دربارهی محیط پیرامونش می کند یا سعی دارد در کاری مهارت پیدا کند اشکالی ندارد زمان زیادی را صرف آن امر کند.»
بسیاری از نشانههای اعتیاد به آیپد، به خصوص در کودکان، میتواند در مراحل ابتدایی در صورت برقراری برخی محدودیتها، در نظر گرفتن عواقب تنبیهی در صورت بازیِ زیاد و تنظیم برنامهی روزانه و پیگیری منظم برنامه روزانه از سوی والدین زود برطرف شود. ناتوانی والدین در دور کردن آیپد از کودک ۳ ساله لزوما به معنای داشتن کودک معتاد نیست؛ بلکه از نظر آمیتی به معنای ناتوان بودن والدین در “نه” گفتن است: «اگر والدین نتوانند از عهدهی کودک سه ساله برآیند، چطور با یک نوجوان کنار خواهند آمد؟»
پیوند اصلی: http://www.livescience.com/40680-signs-kids-addiction-to-ipad.html