زمین ستاره شناسی

آخرین عکس تلسکوپ هابل از شفق قطبی سیاره مشتری

شَفَق قُطبی که در انگلیسی به آن Aurora می‌گویند یکی از پدیده‌های جوی کره‌ی زمین است. شفق قطبی پدیده‌ی ظهور نورهای رنگین و متحرک در آسمان هنگام تاریکی است و معمولاً در عرض‌های نزدیک به دو قطب زمین دیده می‌شود. در سطح خورشید همیشه جریان‌ها و گاهی اوقات فوران‌های بزرگی بنام تاج خورشیدی رخ می‌دهد. ذرات باردار زیادی بر اثر این فوران‌ها از خورشید کنده شده و در فضای کیهانی پراکنده می‌شوند.‌ هر چند قدرت جاذبه‌ی خورشید بسیار بالا است، ولی چون این ذرات بر اثر فوران‌های پرقدرتی ایجاد می‌شوند، سرعت آنها بالا است و به دلیل جسم بسیار کوچک خود می‌توانند از قدرت جاذبه‌ی خورشید فرار کنند. این ذرات باردار در طول مسیر خود از زمین می گذرند و حتی از منظومه‌ی خورشیدی نیز خارج خواهند شد. نام دیگری که به این ذرات داده می شود بادِ خورشیدی است. شفق قطبی زمین براثر برخورد ذرات باردارِ بادِ خورشیدی و در یکی از لایه های هوایی زمین بنام یون‌سپهر (یونوسفر) زمین به وجود می‌آید. هر چند شفق قطبی در زمین زیاد دیده شده است، در سیاره مشتری کمتر رویت شده و این عکس توسط تلسکوپ هابل گرفته شده است.

نظری بدهید