جامعه شناسی روان شناسی

زمانی که میان جمعیتی وحشت زده قرار بگیرید، چه اقدامی باید انجام دهید؟

در ۱۱ دسامبر سال ۲۰۱۷ یک بمب در ایستگاه اتوبوس شهر نیویورک منفجر شد. در میان این انفجار پنج نفر زخمی شدند اما هیچ کدام از آنها آسیب جدی ندیده اند.
اما همیشه اینگونه نیست. طبق گزارش، در سال ۲۰۰۵ یک بمب گذار در بغداد ۹۶۰ نفر را بر روی یک پل به قتل رسانده است. در اثر یک انفجار دیگر در سال ۲۰۱۵ در شهر مینا در عربستان سعودی، ۸۰۰ نفر زائر که برای بازدید از مکه به این شهر آمده بودند، لگدمال شده و کشته شدند. یکصد نفر در طول بازی فوتبال در شهر شفیلد انگلستان در سال ۱۹۸۹ به علت ازدحام جمعیت مردند. بسیاری از متخصصان عقیده دارند که بهترین کار در این شرایط این است که نفس عمیقی بکشید و سعی کنید منطقی فکر کنید.
محققان زیادی این حوادث را بررسی کردند تا نحوه ی رفتار افراد را در چنین شرایط بررسی کنند و از آن برای طراحی فضاهای شهری بهتر استفاده کنند. آنها می خواهند استادیوم ها و ایستگاه های اتوبوسی را بسازند که تا حد ممکن ایمن و مناسب باشند. یونس کرومووز، کارشناس کامپیوتر از دانشگاه کلمسون در مورد نحوه ی حرکت مردم در شرایط عادی و تغییر رفتار آنها در هنگام اتفاق های وحشتناک تحقیق کرده است.
افراد پیاده عموما سعی می کنند از افراد اطرافشان مطلع باشند مثل کاری که همه ی افراد در هنگام پیاده روی انجام می دهند. ما دائما سرعت افراد اطرافمان و مسیرشان را زیر نظر داریم. عابرین پیاده در هنگام وقوع اتفاق های عجیب و غریب بسیار آشفته می شوند. کرومووز بیان می کند که «شما تمایل ندارید که به دیگران آسیب بزنید». برای مثال افرادی که تند راه می روند ترجیح می دهند که از مسیر پیاده خارج شوند تا با افراد دیگر برخورد فیزیکی نداشته باشند. همه ی ما سعی می کنیم که از برخوردهای فیزیکی با عابرین پیاده جلوگیری کنیم حتی اگر با آنها تماس چشمی نداشته باشیم.
انسان ها هنوز هم در ازدحام جمعیت از یک اصول خاصی پیروی می کنند. به یک کنسرت زنده فکر کنید. مردم همیشه به دنبال فضای بازتری هستند (حتی اگر در فضاهای بازتری کیفیت صدا به خوبی دیگر فضاها نباشد). این امر باعث حرکت موجی افراد می شود به گونه ای که هر فرد فضاهای خالی را پر کرده و بهم نزدیک و نزدیکتر می شوند.
این شرایط در صورتی که دیگر هیچ فضای خالی باقی نمانده باشد، بیشتر و بیشتر می شود. عوامل استرس زای خارجی می تواند باعث ایجاد خشونت و دعوا در این فضاها شود. مردم مدام پرخاشگرتر می شوند و از اینکه باهم دعوا کنند هیچ ترسی ندارند. هر زمانی که فضای خالی را در میان آن ازدحام جمعیت ببینند سعی می کنند به سمت آن حرکت کنند و از این شرایط خلاصی یابند. آنها بدون هیچ نطمی حرکت می کنند تا به آن فضا برسند. هنگامی که هم تراکم جمعیتی و هم اضطراب افراد در سطح بالایی قرار دارد، وقایع رخ می دهند. کرومووز بیان کرده است «شما به دنبال هوا هستید و به اینکه ممکن است فردی آسیب ببیند اهمیتی نمی دهید».
محققان تمایلی به ارائه ی مشاوره در مورد نحوه ی رفتار افراد در این شرایط ندارند زیرا هر وضعیت و شرایطی نیازمند نوع خاصی از رفتار است. اما جیمز کیت، پروفسور علوم جمعیت از دانشگاه منچستر بیان کرده است که اگر هر فرد بتواند حداقل برای چند لحظه آرامش خود را حفظ کند، شانس افراد برای جان سالم به در بردن بیشتر خواهد شد. در ادامه بیان کرد که افزایش آسیب افراد به علت درک افراد از تهدید خارجی است که باعث افزایش حساسیت جمعی افراد از خطر می شود. همه ی ما روزانه تعداد زیادی رفتارهای خشونت آمیز را در اینترنت و تلویزیون مشاهده می کنیم که باعث افزایش استرس و ترس ما در این شرایط می شود. وی بیان کرد: «مردم بدون اینکه فکر کنند فقط می دوند و این باعث بوجود آمدن آسیب های متنوعی می شود، پس واکنشی نشان ندهید، چند لحظه صبرکردن شما، باعث عوض شدن بسیاری از اتفاق های می شود».

منبع: What to do if you’re in a crowd of panicking people

نظری بدهید